Η προπόνηση με αντιστάσεις (βάρη) προκαλεί μία σειρά από προσαρμογές στον ανθρώπινο οργανισμό, και μία από τις σημαντικότερες είναι οι προσαρμογές που υφίσταται το ενδοκρινές σύστημα. Το ενδοκρινές σύστημα είναι εκείνος ο μηχανισμός του σώματος, ο οποίος ρυθμίζει την έκκριση και τη λειτουργία των ορμονών.
Η τεστοστερόνη είναι μία από τις ορμόνες που «ρυθμίζει» το ενδοκρινές σύστημα, και χρησιμοποιείται ως ένας βασικός δείκτης του αναβολικού περιβάλλοντος του οργανισμού. Προάγει άμεσα την ανάπτυξη και ανάπλαση των μυών, επιδράει στην ανάπτυξη της δύναμης και της μυϊκής υπερτροφίας, ενισχύει τη λειτουργία του νευρικού συστήματος και βελτιώνει τη σωματική απόδοση. Συνεπώς, υψηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης στο αίμα, σημαίνει ευνοϊκότερες συνθήκες για βελτίωση στα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.
Η προπόνηση με βάρη αυξάνει τα επίπεδα τεστοστερόνης στο αίμα του άνδρα. Η αύξηση αυτή παρατηρείται τόσο αμέσως μετά την προπόνηση, όσο και σε μακροχρόνια βάση (υψηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης σε κατάσταση ηρεμίας). Το μέγεθος της αύξησης, ως αποτέλεσμα της άσκησης, επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες όπως η ηλικία, το πρόγραμμα της προπόνησης και η προπονητική εμπειρία του ασκούμενου.
Οι παράμετροι της προπόνησης που οδηγούν σε υψηλά επίπεδα συγκέντρωσης της τεστοστερόνης είναι οι εξής:
Ασκήσεις στις οποίες συμμετέχουν μεγάλες μυϊκές ομάδες (π.χ. καθίσματα, άρσεις θανάτου, πιέσεις πάγκου κτλ.)
Υψηλές αντιστάσεις (85 – 95% της μέγιστης δύναμης)
Μέτριος ως υψηλός προπονητικός όγκος (αρκετά σετ και ασκήσεις)
Μικρά διαλείμματα μεταξύ των σετ (30 sec – 1 min)
Οι ασκήσεις για τις μεγάλες μυϊκές ομάδες σε γενικές γραμμές θα πρέπει να προηγούνται. Αυτό πιθανόν να ευεργετεί περισσότερο τις μικρότερες μυϊκές ομάδες που προπονούνται στη συνέχεια, μιας και εκτίθενται σε υψηλότερες συγκεντρώσεις τεστοστερόνης.
Τι γίνεται όμως στα επίπεδα τεστοστερόνης των γυναικών; Οι περισσότερες έρευνες, έχουν δείξει ότι η προπόνηση με αντιστάσεις δεν τα μεταβάλλει. Ωστόσο το ορμονικό προφίλ διαφέρει από γυναίκα σε γυναίκα. Σε μερικές γυναίκες η έκκριση ανδρογόνων ορμονών (όπως είναι η τεστοστερόνη) είναι υψηλή, και η ορμονική απόκριση στην άσκηση είναι αυξημένη. Συνεπώς η προπόνηση με βάρη πιθανόν να οδηγεί σε μικρή αύξηση της μυϊκής μάζας. Βέβαια αυτός δεν πρέπει να είναι λόγος για να αποφεύγεται η μυϊκή ενδυνάμωση. Με την εκτέλεση κατάλληλων προγραμμάτων η υπερτροφία αυτή ελαχιστοποιείται.
